คำว่า กาแฟ เป็นภาษาสมัยใหม่แรกเริ่มเดิมทีคนไทยเราเรียกเครื่องดื่มรสขมกลมกล่อมชนิดนี้ว่า ข้าวแฝ่ด้วยการออกเสียงภาษาต่างชาติยังไม่คุ้นปาก คำว่า กาแฝ่ หรือ กาแฟ ปรากฏในหนังสืออักขราภิธานศรับท์ของหมอบรัดเลย์ ตีพิมพ์เมื่อปี พ.ศ.2416 ว่า
กาแฝ่ ต้นไม้อย่างหนึ่งมาแต่เมืองนอก เม็ดมัน ต้มน้ำร้อนกินคล้ายใบชา มีบันทึกว่ากาแฟเข้ามาในเมืองไทยตั้งแต่สมัยอยุธยาโดยมีข้อความปรากฎในจดหมายเหตุของฝรั่งที่เข้ามาในแผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์มหาราช วาพวกแขกมัวร์ชอบดื่มกาแฟมาก แต่คนไทยยังไม่ค่อยนิยมดื่มเพราะมีรสขมจน
คิดว่าเป็นยไปด้วยซ้ำ”เพิ่งจะมาแพร่หลายจริงจังนิยมปลูกและนิยมดื่มกันก็เมื่อล่วงเข้าสมัยรัตนโกสินทร์นี่เอง ในปีพศ.2367 ตรงกับสมัยรัชกาลที่ 3 ประเทศไทยเริ่มมีการติดต่อค้าขายกับชาวต่างประเทศเช่น อังกฤษ เนเธอร์แลนด์(ดัตช์) ได้มีการนำกาแฟมาทดลองปลูกในเขตพระบรมมหาราชวัง
และให้เหล่าเสนาบดีเพาะต้นกาแฟไปแจกจ่ายปลูกกันในสมัยรัชกาลที่แสมเด็จพระมหาประยูรวงศ์ ผู้ดำรงตำแหน่งสมุหพระกลาไหม่และเจ้าพระยาพระคลัง)ถึงกับมีสวนกาแฟเป็นของตนเอง และได้มอบกาแฟให้เซอร์จอห์น เบาวริง ราชทูตอังกฤษไปเป็นตัวอย่างถึง 3 กระสอบ
